Dövmenin tarihi 4000 yıl veya daha fazlasına dayanmaktadır. Cıvatalar, perçinler, çubuklar, türbin milleri, paralar, madalyalar, dişliler, el aletleri, hava taşıtı parçaları dövme yolu ile üretilen elemanlardır. Dövme SICAK veya SOĞUK olarak yapılır.
Sıcak dövme presleri, yalnızca önce ısıtarak elde edilebilen akış özelliklerine sahip malzemeden yapılan parçaların üretilmesi için idealdir (örneğin, otomotiv parçaları, el aletleri, dişliler, motor parçaları ve net şekil oluşturma).
Dövme, bilinen en eski metal işleme proseslerinden biridir. Başlangıçta bir demirci tarafından bir çekiç ve örs kullanılarak yapıldı, şükür ki daha modern tekniklere geçtik. Günümüzde endüstriyel dövme preslerle yapılmaktadır. Mekanik ve hidrolik olmak üzere iki tip pres vardır. Mekanik presler, bir bağlantı elemanı üretmek için kamlar, kranklar ve kavramalar kullanır. Mekanik presler hidrolik olanlardan daha hızlıdır. Hidrolik presler, kuvvet oluşturmak için sıvı basıncı ve bir piston kullanır. Hidrolik makineler, daha yavaş olmakla birlikte, daha fazla esneklik ve kapasite sunar.
Dövme (hot forging parts)
Sıcak dövme : Daha az kuvvete ihtiyaç duyar, fakat parça ölçüleri yeteri hassaslıkta elde edilemez. Büyük ebatlı parçalar bu yolla daha kolay dövülür.Yüzey pürüzlülüğü de iyi değildir.Çünkü yüzeyde oksit içerirler.
Dövme (cold forging parts)
Soğuk dövme : Daha büyük kuvvete ihtiyaç duyar, sünek malzeme ister.Parça boyutları çok iyi çıkar. Orta ve küçük ebatlı parçalar soğuk olarak dövülür. Yüzey pürüzlülüğü iyidir.
Dövmenin Tanımı
Yalnızca basma kuvvetlerinin etkisi altında genellikle sıcak, yarı sıcak veya soğuk olarak parçaya plastik şekil verme işlemine dövme (forging) denir. Birçok parça yüksek mukavemet istendiğinde dövme yoluyla şekillendirilir.
Dövmede tane yapısı
Dövme ile,yüksek mukavemet,tokluk elde edilir. Kontrollü bir tane akışı elde edilir. Dövülen parçaların çoğu sonradan işlenir veya ısıl işleme tabi tutulur.
Dövme Çeşitleri
AÇIK KALIP’ ya da KAPALI KALIP’ da yapılır.
1. Açık kalıpta Dövme
Basit, kaba şekilli parçalar dövülür. Dövmenin yığma(upset ting=silindirik parça) ve uzun dikdörtgen prizma parçaların dövüldüğü (flattening= cogging) prosesleri uygulanır.
2. Kapalı kalıpta Dövme
Kapalı Kalıpta Dövme (Closed Die Forging= Impression die forging =Drop forging-hızlı şekilde dövme işlemi adı)
Bu dövmenin özelliği karmaşık şekilli parçaların dar toleranslar içinde elde edilebilmesi için yapılmasıdır. Çapaklı dövme, çapaksız dövme ve damgalama gibi çeşitleri vardır. Genellikle sıcak dövme yapılır.Parça tavlanır,kalıp boşluğu doldurulur.çapak oluşur.Sonra çapak alınır.Boyut toleranslarının tam olması ve iyi yüzey çıkması için dövülen parçalar makinede işlem görebilir.
Fıçılaşma dövülen parçanın bombeleşmesidir. İki nedenle meydana gelir.
a. Sürtünme: Dövülen parça alt ve üst kalıpla temas halinde olduğundan temas eden yerlerde malzeme kolay akamaz orta kısmı daha kolay akar.
b. Sıcaklık Farkı: Tav fırınından çıkan parça kalıp içine konulur. Değen kısımlarda ısı kaçışı hızlı olur. Parçanın ortası hala sıcaktır. Bu sıcaklık farkından malzemenin ortası kolay akar kenarlar zor akar.
Açık kalıpta (cogging)Dövme : Fazla kuvvet gerektirmeden uzun kesitler ingot halden bloom veya kütük hale kolayca dövülürek getirilir.
Yorumlar